Konstytucja dla Nauki przyjęta przez rząd

Zadaniem reformy jest uwolnienie potencjału polskiej nauki i podniesienie jakości kształcenia studentów i doktorantów. Priorytetem jest również zrównoważony rozwój. Konstytucja dla Nauki ma pobudzać do zmian zarówno mniejsze, jak i większe ośrodki akademickie. 

Projekt rządu zakłada, że uczelnie publiczne otrzymają dodatkowo 3 mld zł w obligacjach skarbu państwa, które trafią do uczelni w całej Polsce. Przyszłoroczny budżet przeznaczony na szkolnictwo wyższe zostanie zwiększony o 700 mln złotych. Natomiast osiągnięcie poziomu finansowania nauki do poziomu 1,8 proc. PKB będzie wydłużone w czasie. Zmianie uległ również sposób planowania wydatków na naukę i szkolnictwo wyższe w budżecie państwa. Po wejściu w życie ustawy środki finansowe będą waloryzowane co roku w całości, a uwzględnienie nowych reguł waloryzacyjnych spowoduje, że w dziesięcioletniej perspektywie środki w systemie nauki i szkolnictwa wyższego wzrosną o 47,5 mld zł w stosunku do 2018 roku.

Wsparcie dla uczelni regionalnych

Uczelnie regionalne będą otrzymywać większe, niż planowano, wsparcie. Konkurs Regionalne Inicjatywy Doskonałości (z budżetem na poziomie 100 mln zł rocznie) rozszerzono o Dydaktyczne Inicjatywy Doskonałości. W ramach tej dodatkowej ścieżki finansowania uczelnie zawodowe osiągające najlepsze wyniki monitoringu karier zawodowych absolwentów otrzymają premię finansową.

Polskie czasopisma 

Ustawa przewiduje również systemowe wsparcie dla polskich czasopism - rozpisanie konkursu, który obejmie 250 tytułów, chcących znaleźć się w międzynarodowych bazach czasopism naukowych. Konstytucja dla Nauki wprowadza również mechanizmy, które sprawią, że naukowcom będzie się opłacało publikować mniej, ale w lepszych, bardziej prestiżowych miejscach.

Szkoły doktorskie

Konstytucja dla Nauki wprowadza szkoły doktorskie, które zastąpią studia doktoranckie i nie będą oferowały niestacjonarnego trybu studiowania. Przyszli doktorzy otrzymają stypendium. Wprowadzono także urlopy rodzicielskie (macierzyńskie i ojcowskie) dla doktorantów udzielane na takich samych zasadach jak w przypadku osób zatrudnionych na umowę o pracę.

Prawa studentów

Konstytucja dla Nauki będzie skuteczniej chronić studentów. Na uczelnie nałożone zostaną kary za nielegalne pobieranie lub podwyższanie opłat lub za zwłokę w wydaniu dyplomu. Student już na początku studiów będzie wiedział dokładnie ile kosztować go będzie edukacja.

Zniesienie obowiązku habilitacji

Konstytucja dla Nauki udrażnia ścieżkę dydaktyczną kariery akademickiej: aby realizować swój awans zawodowy do szczebla profesora uczelni nauczyciel akademicki nie będzie musiał posiadać habilitacji. Ułatwiony zostanie proces uzyskiwania habilitacji dla najwybitniejszych badaczy, uzyskujących prestiżowe granty naukowe.

Autonomia uczelni

Reforma zwiększa rolę statutu uczelni oraz rektora. W rozwoju uczelni ma pomóc nowy organ - rada uczelni. Będzie ona składać się z przedstawicieli środowiska społeczno-gospodarczego. Jednak to sama wspólnota uczelni będzie dokonywała wyboru władz szkoły.

Więcej informacji na stronie konstytucjadlanauki.gov.pl.