Czym zajmuje się Centrum Badawcze Priorytetowego Obszaru Badawczego Technologie materiałowe? Jakie są Państwa plany badawcze?

Centrum Badawcze Priorytetowego Obszaru Badawczego Technologie Materiałowe zajmuje się finansowaniem innowacyjnych projektów badawczych w priorytetowych obszarach inżynierii materiałowej, których realizacja przyczyni się do podwyższenia poziomu badań naukowych w Politechnice Warszawskiej, co przeniesie się także na wyższy poziom dydaktyki. 

Specyfiką tego POB jest interdyscyplinarny charakter badań obejmujący oprócz inżynierii materiałowej także zagadnienia fizyki, chemii, inżynierii mechanicznej i inżynierii biomedycznej. Technologie materiałowe są perspektywicznym obszarem badawczym o ogromnym potencjale w zakresie nowych odkryć naukowych i publikacji w najwyższej rangi czasopismach naukowych. Do obszarów badawczych mogących przynieść przełomowe rozwiązania zaliczyć należy nanomateriały (które wykazują unikalne właściwości w nanoskali – sztandarowym przykładem jest tutaj grafen czy kropki kwantowe), technologie przyrostowe (materiały tak otrzymywane poddawane są złożonym cyklom cieplnym, a przez to mogą osiągać nadzwyczajne właściwości), nowe materiały o skomplikowanym składzie chemicznym i/lub strukturze o nowych właściwościach mechanicznych i funkcjonalnych, technologie i materiały półprzewodnikowe kluczowe do dynamicznego rozwoju nowoczesnej fotoniki, mikroeletroniki, internetu rzeczy. Politechnika Warszawska zamierza rozwijać działalność badawczą w następujących obszarach:

• Wysokowytrzymałe, lekkie i trwałe materiały konstrukcyjne:
  • Materiały ultradrobnoziarniste i nanokrystaliczne,
  • Stopy o wysokiej entropii,
  • Lekkie kompozyty polimerowe wzmacniane włóknami i nanokompozyty,
  • Materiały wytwarzane technikami addytywnymi.
•  Nowoczesne materiały funkcjonalne:
  • Biomateriały dla implantologii, inżynierii tkankowej oraz systemów podawania leków,
  • Materiały inteligentne,
  • Materiały o strukturze dwuwymiarowej, w tym grafen i dichalkogenki metali przejściowych,
  • Nowoczesne tworzywa i nanokompozyty polimerowe,
  • Zaawansowane ceramiki,
  • Hybrydowe nieorganiczno-organiczne materiały funkcjonalne, w tym perowskity halogenkowe do aplikacji fotowoltaicznych oraz 3D mikroporowate sieci metalo-organiczne do magazynowania i separacji gazów,
  • Nanomateriały półprzewodnikowe, w tym kropki kwantowe na potrzeby elektroniki, optyki i aplikacji biomedycznych,
  • Nanomateriały tlenkowe do zastosowań w fotokatalizie.
• Recykling materiałów.
• Modelowanie materiałów i procesów.

To dopiero początek działalności POB. Jakie wyzwania czekają Państwa w ciągu najbliższych kilku lat?

Program działania POB_TM rozłożony jest na 6 lat. Spodziewamy się, że w tym okresie znacząco zwiększy się liczba publikacji w czasopismach o wysokiej punktacji (powyżej 140 pkt.), wzrośnie liczba projektów badawczych realizowanych we współpracy międzynarodowej, jak również przy udziale przedsiębiorstw przemysłowych. Spodziewane wskaźniki przedstawiono w poniższej tabeli.

W celu osiągnięcia tych wskaźników zostaną wykorzystane różne mechanizmy, w tym: wymiana międzynarodowa naukowców i studentów, finansowanie prowadzenia badań w innych ośrodkach naukowych, przyjmowanie na Uczelni znakomitych naukowców z innych ośrodków krajowych i zagranicznych, wspomaganie publikowana w czasopismach typu „open access” oraz, oczywiście, finansowanie projektów badawczych i zakupów aparatury.

Co dla Pana oznacza słowo „innowacyjność”? Jak „innowacyjność” wpasowuje się w działalności POB Technologie materiałowe?

POB_TM finansuje tylko projekty charakteryzujące się dużą innowacyjnością. Oznacza to, że wybierane są do wsparcia tylko projekty, które są zgodne z najnowszymi kierunkami badawczymi na świecie, zawierają badania wyprzedzające, o dużych walorach poznawczych, często o dużym stopniu ryzyka. Wnioski zawierające propozycje badawcze w zakresie zagadnień poznanych i mające charakter powtórzeń nie są finansowane. Zwracana jest także uwaga, aby proponowane kierunki badawcze były zgodne ze strategicznymi obszarami badawczymi UE i Krajowymi Inteligentnymi Specjalizacjami. O wysoką innowacyjność projektów dba Rada Naukowa POB, złożona z naukowców krajowych i zagranicznych, która ocenia i akceptuje wnioski badawcze do realizacji.

Działalność POB, a przemysł. Jakie macie Państwo plany względem tej współpracy?

Technologie materiałowe odgrywają ważną rolę w przemyśle, determinując rozwój i konkurencyjność prawie wszystkich sektorów. Inwestowanie w rozwój nowych materiałów i technologii materiałowych zwiększa z perspektywy przedsiębiorstw możliwości odniesienia sukcesu na globalnym rynku, a z perspektywy uczelni możliwości tworzenia innowacji z otoczeniem gospodarczym i zwiększenia przychodów z komercjalizacji badań. Jest to bardzo ważny aspekt zwłaszcza dla uczelni technicznej, jaką jest Politechnika Warszawska. Dlatego współpraca z przemysłem jest jedną z ważnych przesłanek, która jest brana pod uwagę przy ocenie wniosków o projekty badawcze.

Jak ocenia Pan zainteresowanie naukowców konkursem na granty badawcze Technologie materiałowe-1 oraz poziom przesłanych zgłoszeń?

Zainteresowanie 1 konkursem POB_TM było ogromne i przerosło oczekiwania Rady Naukowej POB. Na konkurs wpłynęło 66 wniosków z 9 wydziałów PW. Przy ograniczeniu kwoty przypadającej na jeden wniosek do 200 tys. Zł oraz kwocie do dyspozycji oznaczało to, że będzie można sfinansować jedynie 10 projektów, co przełoży się na stopień sukcesu 15%. Byłoby to bardzo trudne zadanie, gdyż wpłynęło bardzo dużo dobrych wniosków. Dzięki zwiększeniu kwoty całkowitej do podziału, do bliski 5 mln zł udało się sfinansować 25 wniosków, co podniosło wskaźnik sukcesu do 38%.