Rocznica budowy Gmachu Głównego

Pocztówka przedstawiająca Gmach Główny PW

Projekt budowy powierzono architektom: Stefanowi Szyllerowi i Bronisławowi Rogóyskiemu/pocztówka z Gmachem Głównym PW

123 lata temu, 8 września 1899 roku, uroczyście wmurowano kamień narożny w fundamencie budynku, popularnie zwany kamieniem węgielnym, pod budowę Gmachu Głównego Politechniki Warszawskiej.

W uroczystości uczestniczyli przedstawiciele władz miasta, organizacji naukowych, stowarzyszeń kupieckich oraz wspólnot przemysłowych. Jaka była historia powstania Gmachu Głównego Politechniki Warszawskiej? Początkowo lokalizacja kampusu uczelni rozpatrywana była m.in. w Parku Aleksandryjskim na warszawskiej Pradze. Ostatecznie za najodpowiedniejszą, uznano teren po Wystawie Higienicznej u zbiegu ulic Nowowiejskiej i Polnej o powierzchni ok. 70.000 m² w rejonie Osi Stanisławowskiej. Jego wartość wynosiła wówczas ok. 1 miliona rubli. Władze miasta przekazały plac nieodpłatnie Instytutowi Politechnicznemu (późniejszej Politechnice Warszawskiej), powstałemu w 1898 roku. Zagospodarowanie parceli o kształcie prostokątnego trapezu powierzono dwóm architektom: Stefanowi Szyllerowi i Bronisławowi Rogóyskiemu, którzy zawiązali spółkę prawną na czas powstania projektu. Byli także odpowiedzialni za jego realizację. 

W poszukiwaniu inspiracji architekci w towarzystwie Kazimierza Obrębowicza udali się w podróż po Europie. Bogatsi w nowe doświadczenia, sporządzili projekt wedle klasycznych reguł, jakie propagowały wówczas uczelnie europejskie na czele z Ecole des Beaux-Arts (jej słuchaczem był Rogóyski) oraz Akademią Sztuk Pięknych w Petersburgu znanej dobrze Szyllerowi. Gmach Główny Warszawskiego Instytutu Politechnicznego stał się tym samym typowym przykładem architektury późnego historyzmu (eklektyzmu) odwołującego się do stylistyki włoskiego renesansu i klasycyzującego baroku.

Budowa samego Gmachu Głównego trwała 4 lata (1899-1902), choć daty na kartuszach są nieco wcześniejsze. Budynek został obliczony na 1000 studentów, których dopuszczono do użytkowania gmachu już w 1901 r., jeszcze przed oficjalnym otwarciem. 

O przebiegu budowy, podziale obowiązków między architektami opowiada dr inż. arch. Anna Agata Wagner z Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej w materiale Gmach Główny, który mówi. Architecture parlante w 100-lecie Odnowienia Tradycji PW